Cốp pha trong xây dựng là gì?

Cốp pha là một loại thiết bị thiết yếu trong thi công xây dựng. Nhưng bạn đã thực sự hiểu cốp pha là gì và được cấu tạo như thế nào chưa? Và mỗi người có cách phát âm khác nhau, dù đọc theo cách nào đi chăng nữa thì dân trong nghề vẫn hiểu được công dụng thiết bị này.

Cốp pha là gì?

Cốp pha hay còn gọi là cốt pha, bắt nguồn từ tiếng Pháp là Coffrage và tiếng anh là Form-work. Được hiểu là dạng khuôn đúc bê tông, có thể làm từ nhiều vật liệu khác nhau: tole, sắt, thép, gỗ… Dùng để đổ bê tông và tạo thành từng khối bê tông.

Công dụng của cốp pha

Do bê tông ban đầu có cấu tạo lỏng, rồi mới dần đông kết và cứng lại nên cốp pha có 2 chức năng chính là làm khuôn để chứa vữa nhằm định hình bê tông và chịu lực thay cho vữa/kết cấu bê tông khi chúng chưa đủ khả năng chịu lực.

Các loại cốp pha trong xây dựng

– Cốp pha sàn: Còn có tên gọi là cốp pha dầm, là hệ ván khuôn cho dầm móng có dạng hộp ba mặt. Khi đủ các điều kiện về nhiệt độ không khí, độ ẩm, tốc độ xử lý chúng sẽ được gỡ bỏ… Chúng được kết hợp với hệ chống đỡ của cốp pha, hệ dầm, xà gồ phục vụ cho việc đổ bê tông, dầm, cột.

– Cốp pha cột: Dùng để tạo khuôn cho cột khi đổ bê tông. Với nhiều hình dạng khác nhau như: tròn, vuông, tam giác.

Cốp pha được làm từ các vật liệu như:

– Cốp pha nhôm: Có nguyên liệu tạo thành chính là hợp kim nhôm có đặc tính nhẹ không gây dính khi tháo gỡ. Là giải pháp hữu hiệu trong các công trình lớn bởi tính tiện dụng. Có nhiều kích thước phù hợp với cấu trúc thi công đã được thiết kế sẵn.

– Cốp pha nhựa: Là khuôn đúc có khả năng tái sử dụng nhiều lần được lắp ráp với nhiều tấm lồng vào nhau.

– Cốp pha thép định hình: Được chế tạo gia công cơ khí từ những khung thép định hình (thép hộp, thép u …) và căng bề mặt bằng tấm thép mỏng. Giá thành chế tạo 1m2 cốp pha loại này từ 1,5 – 2,0 triệu/ m2 tùy chiều dày lớp tôn căng mặt và mật độ lớp xương chịu lực.

– Cốp pha gỗ tự nhiên: Được ghép từ những thanh gỗ tự nhiên, xẻ theo độ dày phù hợp tạo thành mặt phẳng phục vụ việc đổ bê tông vào khối. Cốp pha gỗ được sử dụng nhiều trong các công trình nhà cấp 4, nhà 1 tầng, 2 tầng ở vùng nông thôn

Cấu tạo và chức năng của cốp pha

Cốp pha được cấu tạo với 3 phần chính: ván mặt, sườn cứng và các phụ kiện liên kết

– Ván mặt: Tiếp xúc trực tiếp với bê tông, là phần quan trọng giúp định hình bê tông

– Sườn cứng: Liên kết trực tiếp với ván mặt, có khả năng chịu lực chính cho toàn bộ khối

– Các phụ kiện khác: sắt, thép… giúp liên kết các tấm cốp pha lại với nhau. Đảm bảo cốp pha được liên kết bền chặt, không xảy ra sai sót trong quá trình thi công.

Chức năng chính của cốt pha là làm khuôn để chứa vữa nhằm định hình bê tông. Là bộ phận chịu lực, chống đỡ khi bê tông tươi còn chưa định hình.

Yêu cầu chất lượng của cốp pha

– Phải đảm bảo độ khít như vậy mới có thể chứa được bê tông tươi và lỏng ở bên trong

– Hình dạng, kích thước của cốp pha và vị trí lắp đặt phải đúng thiết kế khuôn; Để chế tạo được kết cấu bê tông đúng với hình dạng, kích thước như yêu cầu

– Cốp pha phải đảm bảo định hình trong suốt quá trình hình thành nên khối bê tông bền vững

– Cốp pha phải đảm bảo khả năng chịu lực thay cho bê tông khi ở dạng lỏng. Chỉ tới khi bê tông đã đóng rắn và đạt khả năng chịu lực nhất định mới được tháo dỡ khuôn

– Cốp pha cần phải được thiết kế và chế tạo sao cho dễ dàng tháo lắp

– Nên sử dụng vật liệu tốt làm cốt pha để có thể sử dụng được nhiều lần.

Yêu cầu kỹ thuật đối với cốp pha

Bất cứ loại cốp pha nào cũng cần đạt những yêu cầu sau đây để đảm bảo chất lượng công trình:

– Khuôn đúc phải kín để đựng vữa bê tông tươi lỏng, tránh chảy tràn ra ngoài.

– Hình dạng, kích thước khuôn và vị trí lắp đặt phải đúng với thiết kế để chế tạo được kết cấu bê tông có hình dạng, kích thước như mong muốn.

– Được thiết kế sao cho giữ được hình dạng của bê tông trong suốt quá trình ninh kết và đóng rắn, tránh tình trạng biến dạng.

– Khả năng chịu lực tốt, kể cả khi bê tông đã ninh kết và kết cấu bê tông đã hình thành, cho đến khi đạt yêu cầu tháo dỡ khuôn.

– Dễ dàng tháo lắp cho phù hợp với điều kiện tháo dỡ, di chuyển và tái sử dụng; có thể kể đến một số loại cốp pha có trọng lượng nhẹ, khả năng tháo lắp nhanh chóng, dễ dàng như cốp pha ván ép phủ phim, cốp pha nhựa tổng hợp.

– Cốp pha càng bền vững và được thiết kế chuẩn hóa thì số lần tái sử dụng càng cao.

Hy vọng những thông tin ngắn gọn trên đã giải đáp được thắc mắc khá phổ biến của nhiều người về cốp pha là gì, thành phần, công dụng của cốp pha.